Książka powstała na podstawie uhonorowanej Nagrodą im. Alicji Helman dysertacji doktorskiej pt. Filmy animowane kobiet w (męskich) strukturach kinematografii w Polsce w perspektywie komparatystycznej, pisanej pod opieką dr hab. Moniki Talarczyk, obronionej z wyróżnieniem w Instytucie Kultury Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego w 2022 roku. Jest to publikacja szczególna, ponieważ zrodziła się na przecięciu praktyk zawodowych autorki, badaczki akademickiej, która przez ponad dekadę pracowała także jako reżyserka filmów animowanych. Na tej podstawie (nie unikając tonów autorefleksyjnych) stworzyła dobrze udokumentowaną, przekrojową i pasjonującą „historię śledczą”, analizującą nieznany i (do bólu) zadziwiający obraz pracy kobiet w branży polskiej animacji od lat 40. po współczesność, ostatecznie dekonstruując mit mistrzowskiej animacji autorskiej. Publikacja zarazem pokazuje produkcję filmu animowanego jako pracę zbiorową – nawet wtedy, kiedy jej współautorki nie „przechodzą do historii”.
Fragment(y) recenzji
Dysertacja Hanny Margolis jest rozprawą wybitną […], którą „czyta się jak dobry kryminał”. […] Tekst ten jest domyślany, dojrzały, dopracowany konceptualnie, a częstokroć odkrywczy […] Pokusiłbym się nawet, że to książka, która mogłaby powstać w Paryżu lat 50. czy 60. i z powodu wagi prezentowanej w niej „archeologii” stać się od razu ważnym głosem wpływającym na następujące po jego wybrzmieniu trajektorie humanistyki.
(fragment recenzji dr hab. Marcina Adamczaka)
Rozprawa jest dziełem imponującym, zarówno jeśli chodzi o kwerendę w archiwach dotyczących krajowej produkcji filmów animowanych od czasów powojennych do dziś, jak i krytyki źródeł, analiz i wniosków końcowych. Najważniejsze jest jednak to, że mamy do czynienia z pracą absolutnie pionierską.
(fragment recenzji dr hab. Marcina Giżyckiego)
Hanna Margolis – filmoznawczyni i historyczka sztuki, wykładowczyni akademicka, kuratorka i programerka, także reżyserka filmów animowanych. Autorka wielu publikacji akademickich, w tym książki Animacja autorska w PRL w latach 1957-1968. Ukryty projekt Kazimierza Urbańskiego (2019), współautorka i redaktorka tomu Animacja w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie (2018). Zajmuje się problematyką filmu animowanego XX i XXI wieku, szczególnie w kontekście kultury jego produkcji. Zachowuje zawsze wrażliwość wobec kwestii genderowych jako tła badań.
Ewa Ciszewska – adiunktka w Katedrze Filmu i Mediów Audiowizualnych Uniwersytetu Łódzkiego. Jej ostatnie publikacje dotyczą zarządzania dziedzictwem kulturowym w obszarze animacji w Polsce, polsko-czeskiej współpracy filmowej w czasach PRL-u oraz edukacji filmowej w Polsce. Interesuje się historią Studia Małych Form Filmowych Se-Ma-For w Łodzi. Kierowniczka projektu „Studia animacji filmowej w Gottwaldovie i Łodzi (1945/47-1990)” realizowanego wspólnie z prof. Pavlem Skopalem, w którym bada środkowoeuropejskie wytwórnie filmów animowanych. Członkini Grupy Badawczej Polska Animacja.